Τί είναι η Διαθλαστική Χειρουργική;
Η Διαθλαστική Χειρουργική είναι η χειρουργική στον Οφθαλμό, με την οποία διορθώνονται τα διαθλαστικά σφάλματα, όπως η μυωπία η υπερμετρωπία, ο αστιγματισμός και συχνά και η πρεσβυωπία.
Υπάρχει πλέον μία πείρα περί τα 30 έτη στην Οφθαλμολογική κοινότητα πλέον με τα πολύ εξελιγμένα μηχανήματα laser, που επιτρέπουν να έχουμε προβλέψιμα, εξαιρετικά και ακριβή αποτελέσματα.
Για να επιτευχθεί ευκρινής όραση, ο κερατοειδής και ο φακός πρέπει να διαθλούν τις ακτίνες φωτός κατάλληλα για να εστιάσουν την εικόνα στον αμφιβληστροειδή.
Ο κερατοειδής είναι υπεύθυνος για τα περίπου 2/3 των συνολικά συνήθως 60 διοπτριών της οπτικής διαθλαστικής δύναμης. Σε αντίθεση με τον φακό, που μπορεί να αλλάξει τη διαθλαστική ισχύ του μέσω της προσαρμογής, η καμπυλότητα του κερατοειδούς είναι σταθερή. Ο κερατοειδής αποτελείται από 5 στρώματα που παρέχουν ένα διαφανή ιστό και διαθλαστική ισχύ στο μάτι. Η διόρθωση της όρασης με το λέιζερ αφαιρεί στρωματικό ιστό του κερατοειδούς για να αλλάξει το σχήμα του, καθιστώντας τον πιο επίπεδο ή καμπύλο.
Ο στόχος της διόρθωσης με laser είναι η απεξάρτηση από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής.
Ποια τα υποχρεωτικά κριτήρια για να υποβληθεί κάποιος σε επέμβαση Laser στη διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών;
Αρχικά πρέπει να εξεταστεί από ειδικό Οφθαλμίατρο και ανάλογα με την περίπτωση, το ιστορικό και τους λόγους που επιθυμεί, ο γιατρός θα κρίνει αν μπορεί με ασφάλεια να υποβληθεί σε μία τέτοια επέμβαση.
Το υποχρεωτικό είναι να έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας, η δε διάθλασή (τα γυαλιά του) να είναι σταθερή για ένα τουλάχιστον χρόνο. Αν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος βιασύνης μπορούμε να καθυστερήσουμε λίγο την επέμβαση μέχρι τα 20-21 έτη οπότε και ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του σώματος και άρα και μία μικρή πιθανή αύξηση της μυωπίας.
α) Ποιοί μπορούν να υποβληθούν σε laser μυωπίας με ασφάλεια;
Άτομα με μυωπία μέχρι 10 βαθμούς, όπως και άτομα με υπερμετρωπία ή αστιγματισμό μέχρι 5-6 βαθμούς που δεν θέλουν να φορούν γυαλιά για αισθητικούς λόγους ή έχουν προβλήματα με τους φακούς επαφής τους (δυσανεξία στους φακούς επαφής). Όσοι πάλι δεν μπορούν εύκολα να φορούν γυαλιά στην εργασία τους, οι αθλητές ή αυτοί που κάνουν έντονα σπορ.
Ποιοί δεν μπορούν να κάνουν Laser (Αντενδείξεις)
Αντενδείκνυται να υποβληθούν σε διαθλαστικό laser όσοι έχουν oφθαλμολογικά νοσήματα όπως κερατόκωνος (κλινικός ή υποκλινικός) ή άλλες εκτατικές παθήσεις κερατοειδούς, σοβαρή ξηροφθαλμία, πολύ λεπτό κερατοειδή, ενεργό λοίμωξη κερατοειδούς, αυξανόμενη μυωπία, καταρράκτη.
Σχετικές αντενδείξεις είναι το ιστορικό ερπητικής κερατίτιδας, προηγούμενες οφθαλμικές επεμβάσεις, ουλή κερατοειδούς, σακχαρώδης διαβήτης, αυτοάνοσα νοσήματα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος),κίνδυνος ανάπτυξης γλαυκώματος ,άλλες συγκεκριμένες παθήσεις παθήσεις βυθού και οπτικού νεύρου. Υπάρχει αντένδειξη στις έγκυες γυναίκες και στη γαλουχία.
Πως γίνεται η διόρθωση με laser; Ποιες οι τεχνικές;
Η Διαθλαστική χειρουργική γίνεται με τη χρήση του excimer laser που σμιλεύει τον κερατοειδή, ώστε να τροποποιήσει την καμπυλότητα του. Τότε οι ακτίνες φωτός εστιάζουν πάνω στον αμφιβληστροειδή (ο πίσω χιτώνας του ματιού ) ώστε το είδωλο από το αντικείμενο που βλέπουμε να σχηματίζεται ευκρινώς (δηλ. να το βλέπουμε καθαρά). Υπάρχουν δυο κύριες τεχνικές:
PRK: Φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή
Στην PRK η πρόσβαση στο στρώμα του κερατοειδούς επιτυγχάνεται αφαιρώντας το επιθήλιο μηχανικά (π.χ. με σβούρα) ή χημικά (με αλκοόλη). Κατόπιν ο ασθενής επικεντρώνεται σε ένα κεντρικό φως. Ένας μηχανισμός
παρακολούθησης οφθαλμών (eye tracker) εμπλέκεται για να προσαρμόζεται σε οποιαδήποτε κίνηση των ματιών και εκτελείται μία προκαθορισμένη εκτομή (φωτο-αφαίρεση) του κερατοειδούς, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ανάλογη με την προυπάρχουσα διάθλαση (βαθμούς της διαθλ. ανωμαλίας) με το eximer laser. Η διεγχειρητική εναπόθεση ειδικού φαρμάκου ελαχιστοπoιεί την πιθανότητα μετεγχειρητικής θολερότητας (haze).Στο τέλος, τοποθετείται ένας θεραπευτικός φακός επαφής που μένει μέχρι την πλήρη επούλωση του επιθηλίου (λίγες μέρες).
Πρόσφατα η πρόσβαση στο στρώμα επιτυγχάνεται με το ίδιο το λέιζερ.
Η μέθοδος αυτή λέγεται Τrans-PRK Φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή και είναι πλέον ιδανική, μιας και η όλη διαδικασία επιτυγχάνεται χωρίς να υπάρχει καμία επαφή του οφθαλμού με το χειρουργό (no touch laser).
Έτσι, η διόρθωση της όρασης με το excimer λέιζερ είναι μια όλο και πιο δημοφιλής και ασφαλής διαδικασία που έχει προσφέρει ιδανική όραση σε ασθενείς σε όλο τον κόσμο.
Η επέμβαση γίνεται με αναισθητικές σταγόνες και είναι πολύ ασφαλής, περισσότερο και από τη χρήση φακών επαφής. Η εφαρμογή του laser διαρκεί λιγότερο από ένα λεπτό, ενώ η όλη διαδικασία δεν διαρκεί περισσότερο από 8-10 λεπτά και για τα δυο μάτια. O ασθενής φεύγει από το χειρουργείο χωρίς επιδέσμους και χωρίς να έχει ανάγκη τα γυαλιά του.
LASIK: Ενδοστρωματική κερατοσμίλευση με laser (laser in situ)
Ο χειρουργός δημιουργεί ένα κρημνό ( flap
100-160μm) στον κερατοειδή χρησιμοποιώντας ένα laser υπερύθρου femtosecond laser, καθώς πλέον ο μηχανικός κερατόμος, χρησιμοποιείται πολύ σπάνια. Εν συνεχεία ο χειρουργός ανασηκώνει τον κρημνό και ακολουθεί το excimer laser που σμιλεύει το στρώμα του κερατοειδούς. Κατόπιν ο χειρουργός επαναφέρει το flap στην αρχική του θέση και η επέμβαση τελειώνει. Η επέμβαση είναι εντελώς ανώδυνη, μόνο με αναισθητικές σταγόνες.
Η εφαρμογή του laser διαρκεί λιγότερο από 1 λεπτό σε κάθε μάτι.
Χωρίς ράμματα, χωρίς μετεγχειρητικό πόνο. Η όλη διαδικασία στο χώρο του χειρουργείου είναι περί τα 10-15
λεπτά και για τα δυο μάτια.
Τελικά ποιά τεχνική είναι η καλύτερη;
Αν το μάτι είναι “καλό” (δεκτικό), με παχύ κερατοειδή καλές προεγχειρητικές εξετάσεις, συχνά υπάρχει η δυνατότητα και για τις δυο τεχνικές. Το αποτέλεσμα είναι εξίσου καλό στο μήνα και με τις δυο τεχνικές.
Ο χειρουργός επιλέγει τελικά την τεχνική, ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου και κυρίως με βάση τις παραμέτρους του ματιού του στις λεπτομέρειες, με γνώμονα πάντα την ασφάλεια του ασθενούς.
Η τεχνική fempto-LASIK έχει πολύ γρήγορη αποκατάσταση της όρασης και μηδενικές ενοχλήσεις μετά την επέμβαση. Όμως είναι πιο “επεμβατική” τεχνική από την PRK. Η PRK είναι σχετικά πολύ ασφαλής επέμβαση laser, και ειδικά στο Trans-PRK εφαρμόζεται laser “χωρίς επαφή” (no touch” laser). Η ξηροφθαλμία ως επιπλοκή είναι στατιστικά μικρότερη. Tο μειονέκτημά της ωστόσο είναι ότι η αποκατάσταση της όρασης είναι πιο σταδιακή, υπάρχουν μετεγχειρητικές ενοχλήσεις για λίγες μέρες και απαιτεί πιο πολλές μετεγχειρητικές επισκέψεις.
Ποιες είναι οι προεγχειρητικές εξετάσεις;
Η εξέταση από τον Οφθαλμίατρο που θα σας χειρουργήσει είναι πολύ βασική. Η ακριβής σωστή διάθλαση (μετρήσεις) αποτελεί πολύ σημαντικό τμήμα της όλης διαδικασίας. Θα γίνει προσεχτικός έλεγχος στη σχισμοειδή λυχνία, κερατομετρία, διαθλαστικός έλεγχος με ακρίβεια, σκιασκοπία, μέτρηση της μεγίστης διορθούμενης οπτικής οξύτητας, έλεγχος του “κυρίαρχου” οφθαλμού έλεγχος πίεσης, έλεγχος ξηροφθαλμίας κερατοειδούς, έμμεση βυθοσκόπηση, κυκλοπληγία, έλεγχος της περιφέρειας του βυθού για αποκλεισμό περιφερικών αλλοιώσεων, κ.α.
Ανάλογα με την ηλικία θα γίνει αντίστοιχη στόχευση για το τελικό επιθυμητό αποτέλεσμα σε κάθε μάτι.
Ο υποψήφιος δεν πρέπει να φοράει φακούς επαφής 14 μέρες πριν το χειρουργείο. Θα υποβληθεί σε ειδικές ανώδυνες εξετάσεις του κερατοειδούς (τομογραφία κερατοειδούς (pentagam) τοπογραφία κερατοειδούς (orbscan) και άλλες εξετάσεις για να αποκλεισθεί ο κερατόκωνος ή άλλοι παράμετροι πιθανής αποσταθεροποίησης με την επέμβαση στον οφθαλμό. Ένας “λεπτός” κερατοειδής αποκλείει την επέμβαση lasik και κατευθύνει σε επέμβαση PRK. Η τελική επιλογή συζητείται πάντα με τον υποψήφιο και επιλέγεται από τον Χειρουργό Οφθαλμίατρο.
Τι περιλαμβάνουν οι μετεγχειρητικές οδηγίες
Να μην τρίβετε τα μάτια σας και να μην μπει νερό της βρύσης για τις επόμενες 10-15 ημέρες.
Αποφεύγεται μακιγιάζ ,κολύμπι για 20 μέρες. Προσοχή στη σκόνη και στους χώρους με καπνό.
Χορηγούνται φάρμακα-κολλύρια: αντιβιοτικά, κορτιζονούχα και τεχνητά δάκρυα.
Χρησιμοποιείτε καλύμματα που σας δίδονται για να μην τρίψετε τα μάτια σας στον ύπνο. Την ημέρα της επέμβασης μένετε με κλειστά τα μάτια. Αποφεύγετε τηλεόραση, διάβασμα, υπολογιστή.
Αν έχετε κάνει LASIK δεν θα έχετε πόνο, η ποσοτική όραση σας την επόμενη μέρα θα είναι πάρα πολύ καλή, η ποιοτική σας όραση θα χρειαστεί μέρες. Αν έχετε κάνει trans-PRK ή PRK, οι ενοχλήσεις θα διαρκέσουν 2 ημέρες. Η όραση αποκαθίσταται σταδιακά ,αφού επουλωθεί το επιθήλιο (από την τρίτη ημέρα) οπότε η όραση βελτιώνεται σημαντικά. Ο φακός επαφής συνήθως παραμένει για 3-4 μέρες περίπου και αφαιρείται από τον γιατρό. Μετά την αφαίρεση, η όραση βελτιώνεται ακόμα περισσότερο.
Στο μήνα η ποιοτική και η ποσοτική όραση και με τις δυο τεχνικές είναι παρόμοια.
Η επαναφορά στις δραστηριότητες γίνεται από την επόμενη μέρα στην LASIK και Fempto-Lasik και μετά το τριήμερο στην PRK & Trans-PRK. Ο χειρουργός σας θα σας υποδείξει την μετεγχειρητική παρακολούθηση.
Υπάρχουν επιπλοκές στις Διαθλαστικές Επεμβάσεις;
H διαθλαστική επέμβαση με laser δεν είναι επείγουσα επέμβαση όπως για παράδειγμα μία επέμβαση σε σημαντικό καταρράκτη ή προχωρημένο γλαύκωμα. Είναι επιλογή του ατόμου (για διάφορους λόγους) σε συναπόφαση με το Χειρουργό Οφθαλμίατρο. Μια σημαντικού βαθμού μυωπία καθιστά το άτομο ανίκανο να δει τα βασικά αντικείμενα στο κοντινό περιβάλλον του.
Οι κίνδυνοι από τη καθημερινή χρήση φακών επαφής (σοβαρές λοιμώξεις κερατοειδούς, έλκος κτλ) είναι τέσσερις (4) φορές μεγαλύτερη από το Laser, όπως έχει καταγραφεί μέσω έγκυρων μελετών.
Καμία ιατρική επεμβατική πράξη δεν αποκλείει 100% την παρενέργεια. Στα Laser μυωπίας μπορεί να προκύψει παρενέργεια όπως ξηροφθαλμία, υποδιόρθωση, υπερδιόρθωση, μόλυνση, θάμβος (haze), κερατεκτασία, ξηροφθαλμία κ.α., οι οποίες συνηθέστατα με την κατάλληλη στενή μετεγχειρητική παρακολούθηση σημαντικά διορθώνονται.
Ποιο το κόστος του Laser; Είναι ανεκτό;
Eίναι πολύ λογικό, υποπολλαπλάσιο του κόστους που θα χρειασθεί κάποιος στη ζωή του τόσο για γυαλιά όσο και για φακούς επαφής . Η διαθλαστική χειρουργική σε μάτια που έχουν τη δυνατότητα να υποβληθούν σε laser είναι μόνιμη λύση, ενώ συμφέρει μακρπρόθεσμα και οικονομικά.
Τελικά ποιος ο στόχος μια διαθλαστικής επέμβασης και ποιο το ποσοστό επιτυχίας αυτής?
Ο στόχος της επέμβασης με laser είναι η απεξάρτηση από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής και φυσικά η καλύτερη δυνατή όραση με βελτίωση της καθημερινότητας του ατόμου.
Πρωταρχικό μέλημα πάντα πρέπει να είναι η ασφάλεια του οφθαλμού.
Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά.
Οι υποβληθέντες σε επέμβαση laser μυωπίας αναφέρουν ότι το laser για την απεξάρτηση από τα γυαλιά και τους φακούς ήταν το καλύτερο δώρο που έχουν κάνει στον εαυτό τους.
Η επιτυχία του laser μυωπίας ανέρχεται πλέον με τα πολύ σύγχρονα μηχανήματα στο 99% με απόκλιση +/-0,50 για μία μετρίου-σημαντική μυωπία. Η επέμβαση θεωρείται σήμερα, ιδιαίτερα επιτυχή, πολύ αξιόπιστη και πολύ ασφαλή, με τη χρήση όλων αυτών των μηχανημάτων προεγχειρητικού ελέγχου. Δεν αποκλείεται σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις βοηθητικό γυαλί για τη νυχτερινή οδήγηση. Σε άτομα άνω των 45 ετών μπορεί να χρειάζεται μετά το laser γυαλί κατά την ανάγνωση λόγω της πρεσβυωπίας, ενώ πριν την επέμβαση μυωπίας , δεν χρειαζόταν βοηθητικό
κοντινό γυαλί .Αν δεν θέλει να φοράει κάποιος γυαλιά ούτε για κοντά, τότε γίνεται η τεχνική “Μonovision”, όπου ο μη-κυρίαρχος οφθαλμός υποδιορθώνεται, ώστε να μείνει ένα μικρό ποσό μυωπίας που θα βοηθάει κοντά.
Οι επεμβάσεις διαθλαστικής χειρουργικής είναι από τις πιο ασφαλείς, πετυχημένες και αποτελεσματικές επεμβάσεις που γίνονται στον ανθρώπινο οργανισμό.
Η ικανοποίηση για το αποτέλεσμα είναι μεγάλη, εξαρτούμενη και από το επίπεδο προσδοκιών του κάθε υποψηφίου. Η καλύτερη δυνατή μετεγχειρητική ικανοποίηση του ατόμου που υποβλήθηκε στο laser σχετίζεται με την άριστη συνεργασία, τη σωστή επιλογή της τεχνικής, του “καλού ματιού” & του Χειρουργού Οφθαλμιάτρου.
Ιατρείο: Θησέως 2, Μαρούσι
Τηλ: 210 8055260 & 6945 904252
www.barla.gr [email protected]
