Καταρράκτης ονομάζεται η θόλωση του φακού του οφθαλμού που προκαλεί σταδιακή ελάττωση της όρασης. Είναι μία πολύ συχνή πάθηση. Σήμερα, με τις νέες μεθόδους και υλικά, η επέμβαση για την αποκατάστασή του είναι εξαιρετικά ασφαλής και επιτυχής. Τι πρέπει να γνωρίζουμε, λοιπόν, για να μην ανησυχούμε; Η Dr Γιούλα Μπάρλα, εξειδικευθείσα σε καταρράκτη & laser διαθλαστικής χειρουργικής απαντά στις ερωτήσεις μας.
-Ποια είναι τα αίτια και τα συμπτώματα του καταρράκτη;
Το συνηθέστερο αίτιο είναι η ηλικία, συχνά από τα 60 έτη χωρίς να αποκλείεται νωρίτερα. Το 70% των ατόμων ηλικίας άνω των 70 ετών με καταρράκτη χρήζει επέμβασης. Φλεγμονές οφθαλμού (ιριδοκυκλίτιδες), γενετικά μεταβολικά νοσήματα (σακχ. διαβήτης), το γλαύκωμα, η υψηλή μυωπία, η λήψη φαρμάκων (π.χ κορτιζόνη), προηγηθέν τραύμα, άλλη επέμβαση οφθαλμού, το κάπνισμα, η υπεριώδης ακτινοβολία κ.α επιδρούν στη δημιουργία καταρράκτη. Συνήθως, αναπτύσσεται και στα δύο μάτια, όχι ταυτόχρονα στον ίδιο βαθμό. Τα συμπτώματα είναι: θάμβος, σταδιακή μείωση όρασης, μειωμένη αντίληψη χρωμάτων, διπλωπία μονόφθαλμη, ενώ δεν έχει πόνο.
-Πώς θεραπεύεται ο καταρράκτης;
Η θεραπεία του είναι μόνο χειρουργική. Αποτελεί την πιο συχνή επέμβαση στο ανθρώπινο σώμα που γίνεται με μεγάλη ασφάλεια, με τοπική αναισθησία και με ποσοστό επιτυχίας 99%. Ο χρόνος της επέμβασης εξαρτάται από την οπτική οξύτητα του ασθενούς και τις υποκειμενικές ενοχλήσεις του στην καθημερινότητα του (οδήγηση, τηλεόραση, διάβασμα). Κατά την μικροχειρουργική επέμβαση καταρράκτη γίνεται αφαίρεση του θολωμένου φακού και αναρρόφηση, με αντικατάσταση με τεχνητό ενδοφακό που μένει μόνιμα στο μάτι. Η εμπειρία του χειρουργού και ο γρήγορος χρόνος της επέμβασης, καθιστούν την επέμβαση του καταρράκτη γρήγορη, ασφαλή και πολύ αποτελεσματική.
-Υπάρχει η δυνατότητα, συγχρόνως με το χειρουργείο του καταρράκτη, να γίνει η διόρθωση της προϋπάρχουσας υπερμετρωπίας, μυωπίας, αστιγματισμού και πρεσβυωπίας;
Τα τελευταία χρόνια, οι διαρκώς εξελισσόμενες τεχνικές αφαίρεσης του καταρράκτη και οι βελτιώσεις στην τεχνολογία των τεχνητών ενδοφακών έχουν φέρει επανάσταση στη χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης. Έτσι, πλέον η επέμβαση αφαίρεσης του φακού στοχεύει είτε μαζί με τη θεραπεία του καταρράκτη ή και αποκλειστικά, στην αντιμετώπιση διαθλαστικών προβλημάτων των ασθενών (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμό) και σημαντική αποκατάσταση της πρεσβυωπίας. Πριν την επέμβαση ο οφθαλμίατρος θα εξετάσει τον οφθαλμό και θα εκτιμήσει εξατομικευμένα την κατάλληλη επιλογή ενδοφακού για κάθε ασθενή, με βάση τις ανάγκες και τις επιθυμίες του.
-Ποιοι οι τύποι των ενδοφακών και τι αποκαθιστούν;
Έχουμε τους Μονοεστιακούς ενδοφακούς που αντιμετωπίζουν τη συνυπάρχουσα μυωπία ή υπερμετρωπία, ώστε να βλέπει ο ασθενής πολύ καλά σε συγκεκριμένη απόσταση, συνήθως μακριά. Αν επιλεγεί αυτός ο τύπος ενδοφακού στο πρώτο μάτι και εφόσον ο ασθενής επιθυμεί διόρθωση και της πρεσβυωπίας, τότε με την τεχνική Μonovision, γίνεται ένθεση στο άλλο μάτι ενδοφακού για καλή κοντινή όραση. Οι Τορικοί ενδοφακοί διορθώνουν όχι μόνο τη μυωπία ή την υπερμετρωπία αλλά και τον αστιγματισμό, με σαφή ένδειξη για αστιγματισμό μεγαλύτερο από 1.5 βαθμό.
Οι ενδοφακοί για Πρεσβυωπία χωρίζονται σε τρείς ευρείες κατηγορίες: Πολυεστιακοί – Τριπλοεστιακοί, Πολυεστιακοί εκτεταμένου βάθους εστίασης (EDOF IOLS) και Προσαρμοστικοί ενδοφακοί (εντός περιφακίου ή στο sulcus). Οι ενδοφακοί EDOF (extended range of vision) είναι μία νέα τεχνολογία στη θεραπεία της πρεσβυωπίας. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής έχουν οδηγήσει σε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων που ζητούν ανεξάρτητη όραση κοντά, ενδιάμεσα και μακριά.
-Πώς γίνεται η επιλογή του ενδοφακού;
Η επιλογή του ενδοφακού γίνεται από τον οφθαλμίατρο που θα αξιολογήσει τις πραγματικές ανάγκες του πάσχοντα και θα βοηθήσει στην επιλογή του κατάλληλου ενδοφακού.
Από την Χειρουργό Οφθαλμίατρο, Dr Γιούλα Μπάρλα
